Ravikiran Shradhanjali

Rtn Ajay Godbole

रविकिरण, नावातच सूर्यासारखे तेज आणि किरणांच्या वेगाप्रमाणे बौद्धिक कौशल्य असलेला  आपल्या क्लब मधला तळपता सूर्य आज अस्ताला गेला. रवी आणि मी तसे पाहिले तर रोटरी मध्ये कदाचित समवय असते. मात्र क्लब मध्ये आल्या आल्या निखळ मैत्री झालेल्यांपैकी रवी कदाचित पहिला असावा. सतत हसतमुख आणि मनाने निर्मळ असलेला रवी आज एका असाध्य रोगाशी लढता लढता अचानक आपल्याला सोडून गेला. सदैव हसरा चेहरा, तल्लख विनोद बुद्धी, आणि इंग्रजी वरती असलेली उत्कृष्ट कमांड म्हणून त्याला आम्ही सेकंड थरूर म्हणायचो. मराठी साहित्यावर असलेलं रवीचे कौशल्य पण दाद देण्यासारखे होते. गझल हा रवीचा एक लाडका प्रांत. अजूनही आठवतात रवी बरोबर च्या अनेक सहलींच्या वेळी केलेली धमाल. रवी तुझ्याबरोबरच्या मैत्री गप्पा किती सांगू आणि कसा विसरू. रवीने क्लब सेक्रेटरी म्हणून वाढदिवस शुभेच्छांना इतक्या मोठ्या उंचीवर नेऊन ठेवल किती उंची गाठण निव्वळ अशक्य. रवी, काय एवढी घाई होती रे पुढच्या प्रवासाला एवढ्या तातडीने जाण्याची ? तुला एक सलाम आणि हीच तुला शब्दरूपी श्रद्धांजली 😓

Ann Kalyani Pendharkar

We all know Ravi Kiran as a person of a scientific mind , extremely  intelligent ,voracious reader and   an excellent writer!!   I was fortunate to get   the glimpses of his “writer’s personality”  twice – once when I was a push editor in 2019 and the other one in 2022. 

In 2019 he wrote very beautiful memoire –( or anecdotes as he said)   about his father.   Written in plain yet catchy English ,  it depicted his emotional attachment to his father as well as third person’s view on his father’s life journey  !! His father, a thorough “Bombay” person, even  in his last days was so lively and jovial ,  though not “famous” how he lived a king’s life and many more..  

In September of 2022, he called me and shared his writeup for Diwali. It was written in English. It was very captivating, “out of the box” idea.  Undoubtedly, I loved it, who wouldn’t?  But after a couple of days he said that he planed to translate it  in Marathi and his  sister – Tanuja  would  do the needful. The  Marathi “पिंडी ते ब्रह्मांडी “ version was equally good . 

But what I really admire is that when this marathi typed write up  was sent to Ravi Kiran for proof reading  , he went through it thoroughly , word by word  and sent me a list of corrections that he wanted me to do  alongwith   some additions .  Not only that , he made those changes in the printed copy  , numbered them serially  and sent me scanned copy of the same !!  To top it all, voice notes  were sent giving me the priorities as which changes were “ MUST to Have “ and which ones “ Good to Have “ .  I was spellbound with his eye for  detail and clarity of thoughts !!  How Meticulous he was !! Just made me aware how much I can  learn !!

I presume he used to write , elaborate on some ideas on and off  ….  because sometime in 2021, out of the blue, he sent a   story to me  , it was part 1 – named “once upon a time “ ..asking me to read and tell how do I find it .We spoke and he said that he will soon send the “Part 2 “ !!  Unfortunately, destiny had some different plans and  played her part ! The second part was never shared and will not be ever!! 

Though my interactions with Ravikiran were  limited , they left an unforgettable mark on  my mind ;  more over great learnings for me  !

PP Dr Avinash Kulkarni

In July 2020 when Sharad Dole and Ravikiran Desai took charge of our club we all very pleased to see a major change in the way birthday greetings were extended to all the Rotarians and Anns of our club. He created delightful word profiles of all of us along with the usual birthday greetings. These profiles gave us such interesting insight into our fellow Roatarians  and Anns which only those very close to them had it earlier. Ravikiran must have spent hundreds of hours talking to the concerned person and his/her close friend and then delightfully scripting it for our RCPS Katta. This single initiative of Ravikiran was a testimony to his warm feelings he had for all members and to improve fellowship amongst us.

As I checked WhatsApp messages between him and I, his first message was on 27th June ’20 and it was a forward of a mathematical puzzle. And over the period of next two years we had exchanged over 100 messages! Besides mathematical puzzles we exchanged messages on several technologies which were of interest to both of us.

Ravikiran was undoubtedly a gem of a person; very warm, gentle, intelligent, dedicated and friendly individual. We all will sorely miss him. With heartfelt condolences to his family members I sincerely pray for his moksha.

Tanuja Rahane – Rtn Ravikarian’s youngest sister

एक शांत, सुजाण, ऋजू आणि असामान्य बुध्दिमान व्यक्ती.

अंगभूत मेहनतीनं आणि विषयातील सखोल ज्ञानानं व्यवसायात नाव कमावलेली.

गोड आवाज, मनापासून गाणं , मित्र नातेवाईक यांना जोडण्याची, गप्पांची आवड , कोणत्याही विषयातलं सखोल ज्ञान  आणि त्याचा यःकश्‍चित नसलेला माज.

चांगल्या गोष्टींचा रसास्वाद घेण्याची वृत्ती. बायको ,मुली ,जावई ,नातू यांच्यावरचं प्रेम आणि त्यांच्या कर्तृत्ववाचा यथार्थ अभिमानही.अनेकांचा आधार.

सगळे म्हणायचे तो वेगळाच आहे.

खरंच तो वेगळाच होता. म्हणून का त्याला घेऊन जाण्यासाठी परमेश्वराने कॅन्सर चाही वेगळाच प्रकार करवला!

सगळ्या उपचारांना आणि यातनांनाही त्यानं शांतपणे तोंड दिलं. त्याला जगायच होतं, काम करायच होतं. फिरायचं होतं, समाजसेवा करायची होती. तो हरला नव्हता.शेवटपर्यंत  त्याचं मन आणि विजिगीषु वृत्ती लढत होती. पण शरीर पोखरल होत. . . 

भैया तुझ नसणं ,चांगलं काही वाचतांना, चांगलं बघतांना , चांगले पदार्थ खातांना , गाण्याच्या मैफिलीत, भिशीत, कौटुंबिक संमेलनात. . .

अनेक प्रसंगात जाणवेल.

अस समजू की ,आता तू सुंदर त्या दुसर्‍या दुनियेत गेलायंस……

तिथे बाबा, काका ,नाना ,शुभा ची आई ,आजी आजोबा , तुझे मित्र. . .

अनेकांना भेटशीलच.

सुखानं जा भैया. 

happy journey.

Rtn Vikas Kakde

किरण – एक सच्चा मित्र (आठवणी) 

Techno Innovative Kiran –   

किरण, कुटुंबीय यांचे बरोबर आमची ओळख आणि घरोबा गेल्या ३५+ वर्षा पासून,  आधी शेजारी व अगदी पहिल्या  भेटीतच.  किरण, शुभा (ऋजुता)  व  मी एकाच वर्षी इंजिनीरिंग १९७८ बॅच – ते दोघे VJTI  व मी UDCT. आमचे विषय सारखे आणि त्यात नुकताच किरणने नोकरी सोडून नवीन व्यवसाय सुरु केलाय हे कळलं. त्याचे बरोबर पहिल्या काही भेटीत डिस्कशन करताना त्याच “Techno Innovative” थिंकिंग Mindset आहे हे  कळलं. आणि हाच त्याचा व्यवसायाचा “गाभा” असणार हेही स्पष्ट केलं आणि तसच झालं. त्याची कंपनी “Terock” ही, “Aggregate Mgf, Underwater Drilling & Control Blasting” यात एक 

अग्रगण्य म्हणून झपाट्याने पुढे आली.

Giving Attitude – 

१९८९ वेळी पुण्यातील एक VC Startup कंपनी, आजची प्राज मध्ये मी जॉईन झालो होतो. फर्स्ट Generation इंजिनिर्स सुरु केलेली व झपाट्याने  वाढणारी – ह्या कंपनीचा “गाभा” सुध्दा inventiveness हाच. त्यामुळे किरण आणि मी कायम या विषयावर “नोट्स Exchange” करीत असू. जेणेकरून व्यवसायात “Continuous Learning & Calibrations” होत हे किरणच Principle. यावरून किरणचा Studious स्वभाव कळतो. मग यात आलं, Golders Project Management, Heavy Equipment Engg & Energy Optimization, Site Workers Health & Safety etc अशा अनेक बाबतील innovative गोष्टी किरणने त्याच्या Business मध्ये introduce केल्या. एकादृष्टीने किरणने या Business मध्ये इंजिनिअरिंग base आणला. While Kiran used to love and enjoy doing technical excellence, at times with his own cost & passing gains to customers & benefits stakeholders, I used to ask Kiran, Boss are you in the business of making money or not …..? However, I concluded this was his “giving attitude” & way to “thanks Society” which gave him everything.

हा त्याचा “मदतीचा” हात मला स्वतः सुद्धा अनुभवता आला. मध्यन्तरी २००७-०८ च्या दरम्यान कल्पना आणि मी, आम्ही भारतात परतलो. त्यावेळी सर्व दूर “इकॉनॉमिक कोलॅप्स” होत होत्या. मी २ ~ ३ वर्षांसाठी काम शोधतहोतो, everywhere it was NO.  अशा वेळी एका 

संध्याकाळी किरणने मला, तू माझ्या ऑफिस मध्ये ये आणि तुला आवडलं तर माझ्याबरोबर काम कर. त्याच्या business बद्दल मला ABCD  माहित नसतांना माझ्या हातात त्याने, १३० लोक असलेल्या त्याची कंपनी “Terock” चा CEO म्हणून appointment letter ठेवले. I was zap. मी काही बोलण्याच्या आतच किरण म्हणाला, आता हा “धंदा” कसा करायचं, वाढवायचा हे तूच ठरव. Sales, Operation, customer service आणि तुझ्या भाषेत make money. “मी आता माझं technical बघतो”. असे करत किरण, मी आणि Terock team दोन वर्षे एकत्र झटूनकाम केल. यात किरणची कन्या, मानसीचा, सहभाग HR म्हणून team building, processes, training आणि site health & Safety साठी खूप उपयुक्त ठरला.

1st Gen Engg Entrepreneur – 

आमची जोडी छान जमली. Customer बरोबर नवीन प्रोजेक्ट discussions किरणच्या technical brilliance, deep subject knowledge आणि expertise मुळे तो कस्टमरला नवीन techniques अतिशय सोप्या भाषेत समजावतअसे (प्रोफेसर यांचा मुलगा हेरीडिटरी असावी, याबद्दलपुढे थोडे) त्यामुळे कस्टमर कॉन्फिडन्स तर वाढतच असे, आणि माझं price, commercial negotiations खूप सोपं होत असे. आम्हास प्रीमियम किमतीत ऑर्डर मिळायची. Just to name few – L&T / Michigan / SMS Infra / TARAPUR Nuclear Plant / Ashoka / Koyna Dam Drilling / मिठी River Drilling – अश्या मोठ्या नावाजलेल्या कंपन्यांचे  प्रोजेक्ट्स मिळण्यास खुप मदत झाली. 

रिपीट ऑर्डर फ्रॉम these कस्टमर्स was हॉलमार्क ऑफ Kiran’s technical brilliance. Hats off to his knowledge & expertise….!    

शांत आणि फोकस –  

A case in point => Lafarge (फ्रेंच giant & world largest infrastructure) कंपनीने किरण केलेल्या Solid इंजिनीरिंग presentation ने Terock ला मोठी ऑर्डर दिली (even L&T was sidelined. गंमत म्हणजे kiran was L&Ts permanent tech consultant). This was the height of his “Entrepreneur Achievement”. Although काही पोलिटिकल इंटरफेरेन्सने Lafarge kept the project on Hold. अशा काही ऑर्डर्स आम्हास सोडूनही द्याव्या लागल्या. पण किरण कधीही निराश disturb झालेला दिसला नाही. अतिशय शांतपणे  तो म्हणत असे “let’s move on”. किरणच्या या शांत स्वभावाचं मला फार कौतुक वाटे किंबहुना I used to envy him.

प्रवास भटकंती – गमती जमती –  

किरण बरोबर कामानिमित्त माझं खूप फिरणं झालं. Site visits असत. त्यावेळी ड्रायव्हिग करत लहान गावात, छोट्या घरगुती /  लहान हॉटेल्स मध्ये  रुचकर जेवण, काही वेळा खाण-पिणं, विविध विषयांवर चर्चा, मध्येच किरणची आवडती गाणी आणि चहापान असा आनंदयी प्रवास असे.  आमच्या site visits used to be enjoyable. Couple of occasions, with Clients invitations, we went for floating “CASINOS” – in sea near Panjim, Goa, from our Sawantwadi site. या सर्व प्रवासात किरण चा विविध विषयांवरच वाचन व त्याचा गाढा अभ्यासयाची मला  छान प्रचिती आली. खुप शिकायला मिळाले..! तसेच त्याच्या स्वभावाचे विविध पैलू मी अनुभवले. मग ती गझल गाणी  असो, मामिर्क जोक्स  असोत कि त्याच्या प्रबोधिनीतील शाळेतील प्रामाणिकपणा आणि खरे बोलणं हे संस्कार असो.

प्रेमळ पिता – पति – पुत्र –

किरणला त्याचा दोन्ही हुशार मुली बदल खूप अभिमान वाटे. मोठी मनाली आणि लहान मानसी. वडिलांप्रमाणे दोघीही “बाबांचा” मार्गाने जीवनात यशस्वी होत आहेत. किरणला पूर्ण साथ होती शुभाची. त्याचा प्रेमविवाह शुभाशी कसा झाला याच गोष्ट,  किरण चे वडील (आम्ही सर्व त्यांना बाबा म्हणत असू, अतिशय मिश्किल स्वभावाचे) – यांनी एकदा गंमतीने सांगितली. किरण चक्क छानपैकी  लाजला त्यावेळी. किरणच शुभावर भारी प्रेम. त्याच्या मते शुभात tech potential खूप, पण गव्हर्नमेंट पॉलीटेकनिक मध्ये तिला वाव नाही, हे तो जाणून होता. त्यामुळे शुभाची चिडचिड होत असे, अशावेळी शांत भाषेत किरण शुभाला छान समजावातही असे. काहीवेळा  “Agree to disagree” असंही व्हायचं but that’s part of life असं तो म्हणत असे. 

आमच्या दोन्ही कुटुंबाचा घरोबा खूप होता. आम्ही एकत्र बऱ्याच सहली केल्यात. मग त्यात युरोप फिरणं असो, केनिया सफारी असो, स्कॉटलंड visit, RI Conf in Thailand आणि भारतात अनेक वेळा (as part of our Alebeli Bhishi Group – 10 couples for 25+ yrs)… या ग्रुपच वैशिष्ठ म्हणजे महिनातून एकदा आम्ही सर्व सहकुटुंब भेटायचो, सर्वांचे लहान मुले मुली अगदी शाळा पासून एकत्र, तर आता सर्व मोठी होऊन संसारात रमलीले. यात आम्ही गंमती जमती, गाणी, खाण-पिण व्यतिरिक्त एक विषय घेऊन साधक बाधक चर्चा करीत असू आणि अर्थातच आम्हा सर्वांचा “भैया” हा moderator cum judge असे.  (“भैया” किरणच गृप मधील नाव. त्याच्या लहान दोन्ही बहिणी पूनम, तनुजा, त्याला भैया म्हणून बोलावत).

किरणच शांत राहणं…. 

Even in most adverse conditions / कुठल्याही प्रसंगात शांत व मनावर कंट्रोल हे किरणच वैशिष्ठ. एक आठवण – किरण शुभा नुकतेच RCPS ला जॉईन झालेले. कल्याणदा RI प्रेसिडेंट ते वर्ष. आम्ही सर्व मंडळी म्हणजे स्वाती-शिरीष, गौरी-दीपक, सीमा-सीडी, कल्पना-विकास, शुभा-किरण आणि इतर RCPS मंडळी went to RI कॉन्व्हेंशननं इन बँकॉक (थायलंड). त्यावेळी आम्ही  फूकेट ते फीफी (एक लहान बेट) अशी सागर सफर बोटीने cruise केली. परतांना weather became so bad-stormy with heavy rains, काळे ढग आणि विजांचा कडकडाटत, आमची बोट अक्षरशः ६०-७० डिग्री हेलकावे देत फुकेत किनाऱ्याकडे मार्गक्रमत होती. जवळ जवळ २०० लोक चिंब ओले, बऱ्याच प्रवाशांना उलट्या, काहीं बोटीत आडवे, नो रिस्पॉन्स to कॅप्टन डिस्ट्रेस सिग्नल, खूप जण तर रडत प्रार्थना करीत  होती, ltd नंबर life जॅकेट्स. मी तर हादरलोच. त्यावेळी किरण मात्र अतिशय शांत व सर्वांना धीर देत होता. “आपण सर्व safe पोहचू” हा त्याचा पॉसिटीव्ह मंत्र खूप काही सांगून गेला. शेवटी बोट एकदाची किनाऱ्याला लागली आणि “Everyone dance ” या Doris च्या गाण्याने (अर्थातःचं किरणने सुचवलं आणि गायलाही). हॅट्स ऑफ to किरण COOLNESS.

Gem of technopreneur – 

असाच किरणचा शांतपणा व  technopreneurship मी  तारापूर Nuclear plant प्रोजेक्ट करताना अनुभवलं. समुद्रात Drilling करण्याचा

आमचा पोलादी Phantom (RIG – ७० टन वजन)  ) प्लान्ट समुद्र पाण्यात अचानक रात्री आलेल्या प्रचंड वादळामुळे कोसळला (unforeseen “climate change effect” – किरणच tech analysis). पण किरणने न डगमगता शांतपणे नवीन phantom design करून १५ दिवसात अहोरात्र मेहनतीने उभा केला व काम फते केलं. TARAPUR Top Mgt recognised Kiran’s contribution as Success factor for bringing Nuclear plant from 40% utilization to almost full capacity. Mind well, TARAPUR Nuclear facility supplies power to the whole of Mumbai (& surrounding) – the financial capital of the Country. अर्थातआमचा हा प्रोजेक्ट loss मध्ये, पण according to Kiran, the “inner satisfaction” derived with such success is more than any material profits and wealth. That day, I realized, “Profit cannot be the only motive of the business” & kiran is a different “Gem of entrepreneur”. असो …!

New Year Greeting & News:

किरणला नवीन वर्षाच्या शुभेच्छा लिहीत असतांना  “Baba is no more” या मानसी (किरणच्या मुलीने) पाठवलेल्या मेसेज ने माझी 

वाचा बंद झाली. काय लिहावं, कस करावं काहीच सुचलं नाही. Absolutely devastated . माझी ही  स्थिती तर किरणची आई, शुभा मानसी 

मनाली यांचं काय व कसं असेल कल्पना करवत नाही. तनु आणि पूनमचा भैया आज नाही हे मनाला पटत नाही.

किरण,   आपण ह्या महिन्यात भेटणार होतो, तसेच यावर्षी आपण ड्राईव्ह करून सर्व ब्रिटिश खेडी व शेक्सस्फियर घर, 

ऑक्सफर्ड-केम्ब्रिज यूनी सफर प्लॅन केलेला असतांना तू अचानक निघून गेलास. माझा प्रिय मित्रा, नव्हे बीग ब्रो, तू अचानक असं काही करू शकतो, यावर विश्वासच बसत नाही. का सोडून गेला..? सतत हसतमुख, मनाने निर्मळ, मदतीचा हात सतत पुढेकरणारा, उत्कृष्ट बोलणं, विनोदबुद्धी, इंग्रजी भाषेवर प्रभुत्व. काय काय लिहू..! मानसी, मनाली, तुम्ही आईची व आजीची काळजी घ्या.. 

किरणला चिर:शांती लाभो हि प्रार्थना करतो….